zakładacz_tematów
Dołączył: 12 Sie 2008
Posty: 7
Przeczytał: 0 tematów
Ostrzeżeń: 0/3
|
Wysłany: Wto 9:11, 12 Sie 2008 Temat postu: Ściągi z Języka polskiego! |
|
|
Fonetyka - nauka o dźwiękach mowy
W języku polskim mamy 8 samogłosek: a, ą, e, ę, i, y, o, u.
Głoski nosowe : m, n, ę, ą.
Głoski ustne: pozostałe głoski.
Samogłoska:
1. Zawsze dźwięczna.
2. Wymawiana przy otwartych ustach.
3. Przy jej wymawianiu język nie dotyka podniebienia, górnych zębów ani warg.
4. Przy jej wymawianiu powietrze nie napotyka przeszkód w jamie ustnej.
5. Tworzy sylaby.
Spółgłoska:
1. Dźwięczna lub bezdźwięczna.
2. Wymawiana w zamkniętych lub półotwartych ustach.
3. Przy jej wymawianiu język dotyka lub zbliża się do podniebienia, górnych zębów lub warg.
4. Przy jej wymawianiu powietrze napotyka przeszkody w jamie ustnej , gdzie tworzą się szczeliny lub zwarcia.
5. Nie tworzy sylab.
głoski dźwięczne: jest ich więcej, powstaje gdy powietrze przeciska się przez zsunięte struny głosowe.
głoski bezdźwięczne: powstaje gdy powietrze swobodnie przechodzi przez wiązadła.
SŁOWOTWÓRSTWO
POJĘCIA
temat słowotwórczy – część wyrazu pochodnego wspólna dla tego wyrazu i dla wyrazu podstawowego
Formant – część za pomocą której tworzymy wyraz pochodny; np. czytelnia
rdzeń – najmniejsza, niepodzielna podstawa słowotwórcza
rodzina wyrazów – grupa wyrazów pochodnych mająca ten sam rdzeń, z zasady powiązana też wspólnym, ogólnym znaczeniem
wyrazy pokrewne – wszystkie wyrazy wchodzące w skład rodziny wyrazów mające ten sam rdzeń
wyraz pochodny – wyraz podzielny słowotwórczo
FORMANTY
zerowy czołg
międzywyrazowy interfiks, wrostek ręk-o-pis
przedrostek prefiks prze-czytać
przyrostek sufiks pis-arz
WYRAZY ZŁOŻONE
złożenie Dwie podstawy słowotwórcze połączone formantem -o, -i, -y powieściopisarz
zrosty Złożenie dwóch lub trzech wyrazów podstawowych Białystok
zestawienia Dwa lub więcej wyrazy podstawowe stanowiące samodzielną całość Morze Bałtyckie
Opis- jest formą prezentacji wyglądu kogoś lub czegoś. Opis najczęściej dotyczy tego, co znajduje się w bezruchu: krajobrazów, wnętrz,
pejzaży, przedmiotów- czyli wszystkiego, co jest scenerią prezentowanych wydarzeń, a także zewnętrznego wyglądu postaci. W opisie przeważają rzeczowniki i przymiotniki nazywające cechy, np. wielkość, kształt, barwę, oraz wrażenia zmysłowe, np. zapach, smak. Ważną rolę odgrywają też wyrazy określające stosunki przestrzenne, czyli przyimki i wyrażenia przyimkowe, np. pod, nad, spod, zza, w głębi, w centralnej części, na pierwszym planie, z boku, nieopodal, po prawej stronie itp. W opisie często używa się epitetów, porównań, przenośni.
Aby napisać dobry opis, należy:
1. Przeanalizować wygląd tego, co się opisuje. Na przykład przy opisie przedmiotu trzeba określić między innymi jego kształt, wielkość, materiał, fakturę (charakterystyczna powierzchnia przedmiotu zależna od właściwości tworzywa, sposobu obróbki i zastosowanych narzędzi), natomiast opisując krajobraz- wyznaczyć kolejne plany, rozmieszczenie poszczególnych elementów względem siebie oraz zwrócić uwagę na najważniejszy element. Jeśli tematem opisu jest postać, można nie tylko przedstawić jej wygląd, ale także uczucia wewnętrzne.
2. Przemyśleć kolejność części opisu, tak aby był logiczny i uporządkowany.
3.Zgromadzić bogate słownictwo.
Opis przedmiotu:
Na pierwszym planie ma być opisywany przedmiot, nie opis twoich odczuć związanych z tym przedmiotem, to, co na jego temat myślisz, co ci się wydaje. Opis powinien być jak najbardziej obiektywny, rzetelny.
Pamiętaj o 3 zasadniczych częściach opisu:
a). Prezentacja przedmiotu (Nazwa, przeznaczenie, usytuowanie, zastosowanie)
b). opis cech przedmiotu (wielkość, kolor, kształt itp.)
c). Ocena (krótka ocena przedmiotu, wyrażenie zdania na jego temat.
Używaj wielu
-przymiotników:
* wizualnych (określają kształt, barwę, wielkość)
* słuchowe (opisują dźwięk- natężenie, barwę)
* smakowe (np. słodki, kwaśny, gorzki, słony)
*zapachowe (określają zapach, np. miły, przykry)
* dotykowe (np. ciepły, zimny, chropowaty, nierówny, gładki)
Przymiotniki: elegancki, obrotowy, wiszący, stabilny, zabytkowy, nowoczesny, stary, nowy, magiczny, niepowtarzalny, unikatowy, piękny, zwykły, wytworny,
-porównań, gdy trudno określić np. smak, wówczas można użyć porównania „ostry jak pieprz”
-rzeczowników: deseń- wzorzysty, pasiasty, kwiaciasty, prążkowany
Pytania pomocnicze:
Jaki to przedmiot?
Gdzie się znajduje?
Kto jest jego właścicielem?
Czy to miejsce jest typowe dla przedmiotu?
Co jest w najbliższym sąsiedztwie przedmiotu?
Czy przedmiot widać wyraźnie? A może coś go zasłania? Jeśli tak, to napisz, co to jest.
Jaki kształt ma przedmiot? Przypomina ci cos?
Jaka jest wielkość przedmiotu?
Czy jakaś część przedmiotu jest szczególnie ważna, zwraca uwagę?
Z czego został wykonany przedmiot?
Jaki jest kolor przedmiotu?
Do czego służy?
Czy ma on jakieś szczególne cechy?
Słownictwo:
Wielkość: duży, ogromny, gigantyczny, monstrualny, mały, niewielki, mikroskopijny, drobny, filigranowy, miniaturowy, długi, krótki
Kształt: podłużny, owalny, okrągły, trójkątny, nieregularny, regularny, płaski, wypukły, wklęsły, jajowaty, owalny, pofałdowany, chropowaty, wybrzuszony, kanciasty, pękaty, prosty, kulisty, wąski, szeroki, duży, wycięty
Kolor: żółtawy, pożółkły, ciemny, jasny, jaskrawy, ostry, stonowany, przygaszony, przyszarzały, pastelowy, błyszczący, matowy, mieniący, brudny Cd. W opisie obrazu
Budowa: składa się, wyraźnie widać poszczególne części, można wyodrębnić, w oczy rzuca się największa część, wyróżnia się.
Materiał: Drewniany, szklany, kryształowy, plastikowy, wypolerowany, połatany, z flaneli, bawełny, gładki, chropowaty, szorstki, miękki, twardy, skórzany, metalowy, gliniany, porcelanowy, o ostrych krawędziach, papierowy,
Opis pejzażu:
Pejzaż- widok przyrody, naturalnego krajobrazu. Pejzażem nazywa się też obraz lub fotografię przedstawiającą naturalny krajobraz
Pytania pomocnicze:
Jaki jest typ krajobrazu? Górski, nadmorski, nadrzeczny, wiejski, miejski, pustynny, leśny
Gdzie znajduje się ten krajobraz?(położenie geograficzne, kraj)
Jak jest ukształtowana powierzchnia? Czy jest to nizina, wyżyna, płaskowyż, kotlina górska?
Jaka występuje roślinność? Las, bór, puszcza, sawanna, krzewy, łąka typ drzew (iglaste, liściaste)? Dobrze jeśli pojawią się nazwy gatunkowe roślin.
Jaka jest pogoda? Krajobraz inaczej będzie wyglądał w czasie deszczu, a inaczej w słoneczny dzień. Możesz też opisać krajobraz w czasie burzy, śnieżycy, mgły.
Jaka jest pora roku?
Jaka jest pora dnia? Świt, południe, zmierzch, środek nocy?
Czy widoczne są niezwykłe zjawiska? Tęcza, babie lato, klucz odlatujących ptaków, zorza
Czy w obrębie krajobrazu widoczne są jakieś zwierzęta, np. kaczki w stawie, mrowiska, ptasie gniazda, pasące się sarny
Czy jest jakiś dominujący kolor w krajobrazie?
Czy jest jakiś element krajobrazu, który szczególnie zwraca uwagę, np. potężne drzewo, górski szczyt, połyskujące w słońcu jezioro.
Jeśli krajobraz ci się nie podobał ci się:
- Krajobraz był zbyt jednolity/ jednostajny/ nudny.
- Miejsce było tak brudne, że chciałem jak najszybciej je opuścić.
- Byłem bardzo rozczarowany- nie tak wyobrażałem sobie dawną siedzibę królów.
- Wszystkie zachwyty nad tym miejscem uważam za mocno przesadzone.
- Znudziły mnie już zachwyty nad łąkami i polami, moim zdaniem było po prostu nudno.
- Ten pejzaż wcale mi się nie podobał, wyglądał wręcz kiczowato.
- Nie potrafiłem dostrzec niczego zachwycającego w tym nudnym krajobrazie.
Jeśli krajobraz ci się podobał:
-krajobraz urzekł mnie swoją zmiennością/ niezwykłością.
-krajobraz był niezwykle barwny
-nie spodziewałem się, że w tak zwyczajnym miejscu zobaczę tak zachwycający widok.
- widok górskich szczytów zrobił na mnie ogromne wrażenie.
-Z wrażenia zatkało mi dech w piersiach.
- Po liczbie turystów można było wnioskować, że nie tylko mnie zachwyciło to historyczne miejsce.
- najchętniej wróciłbym tu za kilka miesięcy, aby obejrzeć to miejsce o innej porze roku.
- Bogactwo przyrody było wręcz zniewalające.
- Nie każdy ma okazję zobaczyć coś tak pięknego. Mnie się udało.
Post został pochwalony 0 razy
|
|